Mikroskopowe badanie krwi pozwala na ocenę rozmiarów, kształtów i barwy elementów morfotycznych krwi. Za pomocą tej metody diagnostycznej możliwe jest rozpoznanie licznych schorzeń układu krwionośnego i immunologicznego.
Rozmaz krwi – metoda
Aby przeprowadzić diagnostykę metodą manualną, tzw. rozmaz Schillinga, umieszcza się próbkę na szkiełku laboratoryjnym i poddaje ją procesom np. barwienia. Następnie wykonuje się analizę mikroskopową uzyskanego obrazu.
Mikroskopowe badanie krwi najczęściej zalecane jest u osób z podejrzeniem chorób nowotworowych i hematologicznych. Wykonuje się je także, aby zweryfikować infekcje typowe dla wieku dziecięcego, o niespecyficznym przebiegu. Mikroskopowe badanie krwi w Warszawie wykonywane jest przez diagnostów laboratoryjnych i bywa ważnym elementem poszerzonej diagnostyki.
Co widać pod mikroskopem?
Podczas mikroskopowego badania krwi próbka jest precyzyjnie oceniana w szerokim zakresie. Weryfikacji podlegają cechy wszystkich jej elementów morfotycznych.
Erytrocyty
Nieprawidłowości w rozmiarze, kształcie i barwie czerwonych krwinek mogą być częścią procesu diagnostycznego w białaczce, niedokrwistości (głównie hemolitycznej), hemoglobinopatii, chorobach wrodzonych, czy chorobach wątroby. Wspierają również podejrzenie zatrucia metalami ciężkimi.
Leukocyty
W czasie badania białe krwinki dzielone są na poszczególne grupy, które cechują się odmienną barwą, kształtem, rozmiarem i zawartością struktur wewnątrzkomórkowych. Ocenie podlegają cechy następujących białych ciałek krwi: limfocytów, granulocytów kwasochłonnych, granulocytów zasadochłonnych, granulocytów obojętnochłonnych, granulocytów segmentowanych, granulocytów pałeczkowatych i monocytów. Zmiany w morfologii i liczbie białych krwinek mogą wskazywać na liczne schorzenia, w tym: białaczkę, choroby reumatoidalne, zatrucia i zespołach mielodysplastycznych.
Trombocyty
Ocena budowy płytek krwi ma na celu ustalenie przyczyny zaburzeń mechanizmów krzepnięcia krwi oraz zaburzeń w fizjologii szpiku kostnego i śledziony. Stan trombocytów jest też wskazówką podczas diagnozy ostrych infekcji wirusowych.
Mikroskopowe badanie krwi – ocena wyników
Ostatecznej analizy wyników rozmazu dokonuje lekarz prowadzący, który określa wartości referencyjne. Znaczenie ma zarówno wiek, płeć, jak i stan zdrowia pacjenta. Uzyskane wyniki, aby mogły zostać uznane za prawidłowe, muszą lokować się w przyjętych wartościach referencyjnych.
Erytrocyty
Nieprawidłowości mogą przejawiać się:
- anizocytozą (różne rozmiary krwinek),
- mikrocytozą (zbyt małe rozmiary),
- makrocytozą (za duże komórki),
- zmianą kształtu, np.: krwinki sierpowate, tarczowate lub sferocyty, czyli okrągłe,
- zmianą zabarwienia,
- występowaniem patologicznych elementów komórkowych, w tym pierścieni Cabota, ciałek Howella-Jolly’ego
- obecnością pasożytów.
Leukocyty
Zmiany można zaobserwować w:
- obecności niedojrzałych form białych ciałek krwi, w tym mielocytów, mieloblastów i neutrofili z pałeczkowatym jądrem,
- obecności ziarnistości toksycznych, pałeczek Auera i wodniczek w rejonie cytoplazmy,
- hipersegmentacji jądra.
Trombocyty
Nieprawidłowości widoczne są w:
- zaburzonej liczbie płytek krwi,
- występowaniu megakariocytów, zwykle obecnych w szpiku kostnym
- zaburzeniach funkcji trombocytów, np. agregacji.
Podsumowanie
Rozmaz krwi jest elementem poszerzonej diagnostyki, wykonywanym u pacjentów zmagających się z różnorodnymi schorzeniami. Badanie to zalecane jest, gdy w morfologii zaobserwowano znaczące odchylenia od wartości referencyjnych.
